عمل کانال ریشه دندان (روت کانال) یا عصب کشی درمانی است که برای ترمیم و حفظ دندانی استفاده می شود که پوسیدگی شدیدی دارد یا عفونی شده است.

در این عمل، اعصاب و مغز یا پالپ دندان تخلیه می شوند و درون دندان پاک و بسته می شود. بدون این درمان، بافت های اطراف دندان عفونت پیدا می کنند و ممکن است آبسه دندانی ایجاد شود.

پالپ یا محفظه پالپ ناحیه نرمی درون کانال های ریشه دندان قرار می گیرند.

اعصاب دندان هم درون این کانال‌ها هستند. این اعصاب برای سلامت و کارکرد دندان پس از بیرون آمدن دندان از لثه اهمیت حیاتی ندارد. این اعصاب فقط کارکرد حسی دارد- یعنی حس گرما یا سرما را منتقل می‌کند. بود یا نبود عصب دندان بر کارکرد روزانه دندان تأثیر نمی‌گذارد.

هنگامی بافت عصبی یا مغز دندان آسیب می‌بیند، متلاشی می‌شود و باکتری‌ها شروع به تکثیر درون محفظه مغز یا پالپ دندان می‌کنند. در مرحله بعد باکتری ها و سایر خرده ریزهای ناشی از پوسیدگی دندان به ایجاد آبسه دندان می‌انجامد. آبسه یک حفره پر از چرک است که در انتهای ریشه دندان تشکیل می‌شود.

عمل روت کانال ممکن است در یک ویزیت یا تعداد بیشتر ویزیت بوسیله دندانپزشک عمومی یا متخصص اندو انجام می دهد. متخصص اندو دندانپزشکی است که در علل، تشخیص، پیشگیری و آسیب های ریشه دندان تخصص دارد.

مراحل عمل روت کانال

اولین قدم برای انجام گرفتن عکس اشعه ایکس برای مشاهده شکل ریشه‌های دندان و تعیین وجود نشانه‌های عفونت در استخوان مجاور است. سپس دندان‌پزشک با استفاده از تزریق داروی بی‌حسی موضعی ناحیه اطراف دندان را بی‌حس می‌کند

قدم بعدی این است که خشک و عاری از بزاق نگهداشتن ناحیه اطراف دندان با استفاده از غلافی لاستیکی است.

سپس یک سوراخی درون دندان با مته ایجاد می شود. مغز دندان با باکتری‌ها، بافت عصبی پوسیده و خرده ریزهای مربوط از راه این سوراخ تخلیه می شوند.

این فرآیند پاک کردن با استفاده از سوهان هایی ظریفی انجام می شود. مجموعه ای از این سوهان ها که به طور متوالی قطرشان افزوده می شود، درون سوراخ قرار داده و به پایین فشرده می شود تا ریشه دندان کاملاً تخلیه شود. آب یا هیپوکلریت سدیم به طور متناوب برای شستن و خارج کردن این بافت ها به کار می رود.

هنگامی که دندان به طور کامل پاک شد، حفره بسته می شود. برخی از دندانپزشکان پیش از بستن حفره یک هفته صبر می کنند. برای مثال، اگر عفونتی وجود داشته باشد، دندانپزشکتان ممکن است دارویی درون دندانتان قرار دهد تا این عفونت برطرف شود. برخی از دندانپزشکان در همان روزی که ریشه دندان تخلیه می شود، حفره دندان را می بندند. اگر عمل روت کانال در یک روز به پایان نرسد، یک پرکننده موقتی در سوراخ خارجی قرار داده می شود تا دندان تا ویزیت بعدی در برابر آلاینده هایی مانند بزاق و مواد غذایی محافظت شود.

مراحل عمل روت کانال

در ویزیت بعدی، یک خمیر درزگیر و یک ماده لاستیکی به نام «گاتا پرچا» درون کانال ریشه دندان قرار داده می شود. بعد سوراخ بیرونی هم که در شروع درمان ایجاد شده است، با پر کردن بسته می شود.

قدم بعدی بازسازی بیشتر دندان است. از آنجا که دندانی که نیاز به عمل روت کانال دارد، اغلب دندانی با پرشدگی وسیع است یا پوسیدگی گسترده‌ای یا ضعف دیگری دارد، روکش دندانی یا سایر روش‌های بازسازی دندان باید به کار برده شود تا از شکستن آن جلوگیری شود و کارکرد کامل دندانی بازگردد.

بعد از انجام عمل

عمل روت کانال به داشتن درد زیاد شهرت دارد. اما درواقع اغلب افراد می‌گویند که درد آن بیشتر از یک پر کردن ساده دندان نیست.

در نخستین روزهای پس از پایان یافتن عمل روت کانال، ممکن است دندان به خاطر التهاب طبیعی بافت ها به خصوص اگر پیش از عمل دندان درد یا عفونت وجود داشته باشد، حساسیت داشته باشد. این حساسیت یا ناراحتی معمولاً با مسکن های معمول مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن برطرف می شود. اغلب بیماران در روز بعد از عمل به فعالیت روزانه‌شان باز می گردند.

تا زمانی که عمل روت کانال کاملاً به پایان برسد، یعنی دندان به طور دائمی پر شود و یا روکش دندانی کار گذاشته شود، بهتر است از جویدن با دندان در حال ترمیم خودداری کنید. با این کار از آلودگی دوباره درون دندان و همچنین از ترک خوردن دندان شکننده پیش از بازسازی کامل آن جلوگیری می شود.

عمل روت کانال میزان بالایی را موفقیت در حد بیش از ۹۵ درصد دارد. بسیاری از دندان هایی که روت کانال می شوند برای تمام عمر دوام پیدا می کنند.

منبع : hamshahrionline.ir